ماده ۲۱۹ قانون مالیاتهای مستقیم و آیین نامه مربوطه چیست؟ در این مقاله می‌خواهیم به یکی از مهم‌ترین قوانین اجرایی در زمینه مالیات بپردازیم که در مجمع شامل ۱۳ فصل مختلف پیرامون موضوعات حسابداری، ارسال و ثبت اظهارنامه، اعتراضات، حسابرسی، فرآیندهای مالی و غیره است.
ماده ۲۱۹ قانون مالیاتهای مستقیم و آیین نامه مربوطه چیست؟
برخی از قوانین و آیین نامه‌های مالیاتی اهمیت بسیار بالایی دارند که ماده ۲۱۹ قانون مالیاتهای مستقیم و آیین نامه مربوطه نیز یکی از این موارد می‌باشد. در این آیین نامه که آخرین نسخه (اصلاحیه) آن مربوط به آذرماه سال ۱۳۹۸ می‌باشد، مراحل ثبت نام تا اعتراضات مالیاتی مطابق با روش‌های مکانیزه جدید شرح داده شده‌اند. از جمله موضوعات مطرح شده در این آیین نامه همچنین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد که عبارتند از:
- ثبت نام مالیاتی،
- چگونگی ارائه اظهارنامه مالیاتی،
- چگونگی پرداخت مالیات،
- رسیدگی و مطالبه مالیات،
- روش ثبت اعتراضات مودیان،
- ثبت اطلاعیه اوراق مالیاتی،
- تعیین ادارات ذیصلاح برای امور مالیاتی.
تعریف ماده ۲۱۹ قانون مالیات های مستقیم
آیین نامه جدید اصلاحیه‌ای بر مصوبه تیرماه سال ۱۳۹۴ می‌باشد که شامل ۱۳ فصل و ۵۱ ماده با ده‌ها تبصره است. این آیین نامه در قالب ۲۶ صفحه تدوین شده است. شما می‌توانید لینک مستقیم دریافت ماده ۲۱۹ قانون مالیات های مستقیم و آیین نامه مربوطه را از اینجا مشاهده کنید. استفاده از این آیین نامه برای تشخیص مالیات توسط سازمان امور مالیاتی قابل استفاده است. از دیگر اختیارات سازمان مطابق با این ماده می‌توان به مطالبه و وصول مالیات، ارائه صلاحیت به ماموران مالیاتی و یا تعیین ترتیبات اجرایی احکام اشاره کرد.
بررسی ماده ۲۱۹ قانون مالیات های مستقیم و آیین نامه مربوطه
از آنجایی که ماده ۲۱۹ قانون مالیاتهای مستقیم و آیین نامه مربوطه از مهم‌ترین و پرکاربردترین قوانین مالیاتی به شمار می‌روند، همه حسابداران، حسابرس‌ها و مدیران مالیاتی یا ممیزین می‌بایست نسبت به آشنایی با آن اقدام کنند. شما می‌توانید در این بخش، مفاهیم پایه‌ای از اصول مالیاتی و قوانین آن را دریابید که قسمت‌های مهم آن را در ادامه برای شما معرفی می‌کنیم:
فصل اول: کلیات
در این قسمت تعاریفی از واژه‌ها و اصطلاحات تخصصی بیان شده است. به عنوان مثال:
- اظهارنامه برآوردی: اظهارنامه‌ای است که برمبنای فعالیت اقتصادی افراد بوده و در آن اطلاعات هویتی، درآمدها و هزینه‌ها، فروش و معافیت‌ها درج شده‌اند.
فصل دوم: ساختار تشکیلاتی و ماموران مالیاتی
در این بخش، راجع به پست‌ها و عناوین شغلی توضیحاتی ارائه شده است.
- ماموران مالیاتی شامل افرادی هستند از جمله مدیران، دادرس مالیاتی، حسابرس مالیاتی و غیره.
- تبصره ۷: ارتقای شاغلین در تبصره‌های ۱ – ۶ این فصل، منوط به حداقل ۱ سال سابقه در همان سطح است.
- ماده ۱۴: رشته‌های تحصیلی مطلوب برای عناوین ذکر شده در آیین نامه اجرایی ماده ۲۱۹ ق م م شامل حسابداری، حسابرسی، بازرگانی، اقتصاد، مدیریت، حقوق و غیره می‌باشند.
فصل سوم: شناسایی و ثبت نام مودیان
در این بخش از ماده ۲۱۹ قانون مالیات های مستقیم و آیین نامه مربوطه، راجع به مشخصات مودیان اطلاعاتی ارائه شده است که عبارتند از:
- ماده ۲۰ – الف: حوزه کاری مودیان می‌بایست اطلاعات هویتی و عملکردی یا دارایی آنها را تکمیل و یا اصلاح کند.
- ماده ۲۰ – ج: برای کلیه مودیان می‌بایست اطلاعات آنها ثبت شده و شماره اقتصادی اختصاصی ارائه شود.
فصل چهارم: دریافت و پردازش اظهارنامه
در این بخش، مطالبی در خصوص اظهارنامه و پردازش آن بیان شده است که عبارتند از:
- تبصره ۲: در صورت عدم اظهار اعتراض در مهلت مقرر از جانب مودی نسبت به مطالبه مالیات، با توجه به ماده ۹۷ قانون، برگ تشخیص مالیات قطعی خواهد بود.
- تبصره ۳: اظهارنامه برای اشخاص حقوقی، می‌بایست شامل حداقل ترازنامه و حساب سود و زیان برای صاحبان مشاغل باشد که مطابق با فصل ۳ آیین نامه ماده ۹۷ است.
فصل پنجم: حسابرسی در ماده ۲۱۹ قانون مالیات های مستقیم و آیین نامه مربوطه
در این بخش، مطالبی در مورد حسابرسی و انواع آن ذکر شده‌اند که برخی نکات مهم آن عبارتند از:
- ماده ۲۴ – تبصره ۲: معیارهای انتخاب مودیان برای اجرای این ضوابط محرمانه است و افشای آن مجازات خواهد داشت.
- ماده ۲۹: انواع حسابرسی در بررسی قانون ۲۱۹ مالیات مستقیم به ۴ دسته کلی تقسیم می‌شود که عبارتند از: حسابرسی اداری، میدانی، بازبینی و بازرسی.
- ماده ۳۰ – ۱: در صورت اشتباه محاسبات، می‌بایست در مهلت مرور ماده ۱۵۷ قانون، گزارش لازم برای مسئول حوزه کاری حسابرسی ارائه شود.
- از جمله مصادیق اشتباه محاسبه که در ماده ۲۱۹ قانون مالیاتهای مستقیم و آیین نامه مربوطه بیان شده است می‌توان به عدم انتقال صحیح داده‌های کاربرگ یا اشتباه محاسبات اشاره کرد.
فصل ششم: مطالبه و وصول مالیات
در این قسمت از آیین نامه ماده ۲۱۹ قانون مالیات مستقیم، نکاتی راجع به مطالبه مالیات یا وصول آن ذکر شده است که عبارتند از:
- تبصره ماده ۳۲: در صورت الکترونیکی بودن ارسال گواهی‌های مربوطه، نیازی به امضای دستی و فیزیکی نیست. با این حال مسئول حوزه کاری می‌بایست آن را تایید کرده و به صورت الکترونیکی ارسال کند.
فصل هفتم: شکایات و اعتراضات مالیاتی
در این بخش، پیرامون اعتراضات و وظایف نهادها پرداخته شده است. به عنوان مثال، امور خدماتی مودیان می‌بایست درخواست آنها را به صورت دستی یا الکترونیکی به سازمان ارسال کنند.
