مربی حسابداری و مدیر ارشد مالی | علی ط. ساکی

اشتباهات حسابداران، مرزهای اخلاقی حسابداری

مرزهای اخلاقی حسابداری

در باب اشتباهات حسابداران، مرزهای اخلاقی حسابداری و آیین رفتار حرفه ای …

حتما برای شما هم اتفاق افتاده است، مشغول بررسی موضوعی هستید که متوجه اشتباه محاسبه یا ثبت یکی از همکارانتان می شوید.

اشتباه عمدی بوده یا سهوی؟ اشتباه باعث جابجایی پول شده یا صرفا در طبقه بندی و نگهداری حسابها اختلال بوجود آورده؟

نحوه برخورد با اشتباهات حسابداری به کرات در استانداردها و رهنمودهای حسابداری و حسابرسی بحث شده است.

اما برای من، نه خود اشتباه و اصلاح آن، بلکه نحوه برخورد با افراد، دارای اهمیت بوده است.
اگر اشتباه توسط یکی از همکاران موازی شما انجام شده باشد،
باید به مافوق گزارش داد یا از طریق روابط دوستانه تذکر داده شود؟
اگر اشتباه توسط یکی از زیردستان صورت گرفته باشد، چطور؟

آیا اصولا اشتباهات حسابداری را باید در خفا به شخص خاطی تذکر داد یا باید در ملا عام صورت بگیرد؟
جایگاه اخلاق در این مسئله کجاست؟
رهنمون های آیین رفتار حرفه ای در این مورد چه می گویند؟

 

رفتار یک حسابدار حرفه ای چگونه است؟

عموما در آیین رفتار حرفه ای بحث بر سر اصول اخلاقی و روابط مابین حسابدار و کارفرما است،
ولی آیا عملکرد حسابدار با همکاران خود در زمره اصول رفتار حرفه ای قرار می گیرد؟

اجازه بدهید مورد دیگری را عنوان کنم، احتمالا اگر مثل من جابجایی شغلی زیاد داشته باشید،
حتما برایتان پیش آمده که وقتی کار یا پست جدید را تحویل می گیرید،
بعد از مدتی متوجه اشتباهات نفر قبلی می شوید.

آیا واقعا اشتباهی صورت گرفته است یا صرفا در نحوه ثبت و طبقه بندی اختلاف سلیقه وجود دارد؟
یا اگر کاری درموعد مقرر انجام نشده است،
آیا مسئول وقت، تمام تلاش خود را انجام داده است یا سهل انگاری صورت گرفته است؟

آیا به فرد مورد نظر اجازه دفاع خواهید داد؟ باز می گردم به پرسشی که مطرح کردم، جایگاه اخلاق در این مسئله کجاست
و آیین رفتار حرفه ای در این مورد چه می گوید؟

حالا طرف دیگر سکه را ببینید، اگر باز هم در زمره افرادی با جابجایی زیاد بوده باشید، حتما بیاد دارید
در روزهای آخر کار قبلی،
ممکن است دقت و وسواس کاری شما کم شود.

مثلا وقتی که برای بررسی موضوعات می گذارید کمتر شود. تکالیف قانونی حدود یکسال بعد رسیدگی می شوند،
تا آن موقع شما از شرکت را ترک و تصفیه حساب کرده اید.

شاید هم کارفرما در حق شما اجحاف کرده باشد و اصولا دلیل ترک کار شما اختلاف با کارفرما باشد!
جایگاه اخلاق و آیین رفتار حرفه ای در این مورد چه می گویند؟

 

تعریف یک حسابدار با اخلاق و حرفه ای

من برای یافتن پاسخ این پرسش ها نگاهی کردم به نشریه 195 سازمان حسابرسی به نام اخلاق و آیین رفتار حسابداران حرفه ای. جملاتی که در دو پاراگراف بعد می بینید عمدتا از این کتاب نگاشته شده است.

اخلاق را دهخدا جمع خلق، خویها و دانش بد و نیک خویها معنی کرده و در ادامه آورده است: علم اخلاق عبارت است از علم معاشرت با خلق و آن از اقسام حکمت عملیه است و آن را تهذیب اخلاق و حکمت خلقیه نیز نامند.

رفتار حرفه ای در آیین رفتار حرفه ای این چنین تعریف شده است: اخلاق حرفه ای رشته ای از اخلاق کاربردی، حاوی نظام ارزشی و باورهای جمعی صاحبان یک حرفه است که بر چگونگی رفتار، اعمال و مسئولیت های اعضای آن حرفه در مقابل جامعه، در مقابل یکدیگر و در مقابل اشخاصی که از خدمات شاغلین در آن حرفه استفاده می کنند، حاکمیت دارد.

آیین رفتار حرفه ای حسابداری

رفتار و آداب حرفه ای یکی از اصول بنیادی آیین رفتار حرفه ای حسابداری است.
حسابدار حرفه ای فردی است که به کار حسابداری می پردازد و با احراز شرایط ورود،
به عضویت یک تشکل حرفه ای حسابداری پذیرفته شده است.

بر اساس این اصل ایجاب می کند که حسابداران حرفه ای در برخورد با دیگران با ادب و احترام رفتار کنند،
قوانین و مقررات را رعایت و از انجام دادن اعمال نامناسبی پرهیز کنند که به اعتبار حرفه لطمه وارد می آورد.

مقصود از اعمال نامناسب، اعمالی است
که یک شخص معقول و آگاه با در اختیار داشتن کلیه اطلاعات لازم،
آن اعمال را مغایر با حسن شهرت حرفه ارزیابی می کند.

حسابداران حرفه ای باید در بازاریابی برای کار و معرفی خود از دادن نسبت های ناروا به کار دیگران و ذکر برتری های اثبات نشده
در مقایسه کار خود با دیگر حسابداران حرفه ای پرهیز کنند.
همچنین اصل درستکاری حسابداران را به صداقت و پرهیزکاری در روابط ملتزم می کند.

حال برگردیم به پرسش های خود، عمدی تاکید آیین رفتار حرفه ای بر عدم بی اعتباری حرفه و حفظ پرهیزکاری در روابط است.
و در تعریف رفتار حرفه ای به مسئولیت های حسابداران در مقابل یکدیگر هم اشاره می کند.

بدیهی است سخن گفتن از مسائلی که ناشی از سلیقه حسابداران در برخورد با موضوعات نشات می گیرد
و یا عدم دقت در کار حسابداری در زمانی که تصمیم به ترک شرکت کرده اید،
به اعتبار حرفه لطمه می زند و کار پسندیده ای نیست.

دفاع از حسابدار قبلی

مخصوصا در مورد بحث جانشینی، امکان دفاع از حسابدار قبلی سلب شده است و قضاوت کردن در این موارد بسیار شکننده و احساسی است.

بنابراین از آنجا که هویت حرفه ای به عنوان یکی از عوامل اصلی اعتلای حرفه در جامعه، کاملا وابسته به رفتار و آداب حرفه ای است،
بر تمام حسابداران واجب است در مورد اشتباهات یکدیگر با صداقت و پرهیزکاری رفتار کنند
و به جای تاکید بر برتری های اثبات نشده و تخریب افراد،
با حفظ حرمت افراد، احترام و صبوری با اشتباهات برخورد کنند.

از طرف دیگر از یک حسابدار حرفه ای انتظار می رود سعی در اصلاح اشتباهات همکاران خود کند.
همچنین بر سرپرستان و مدیران مالی واجب است از اشتباهات زیردستان استقبال کنند و با آموزش و پیگیری سعی در اصلاح آن کنند.

بدیهی است در محیطی که اشتباهات حسابدار-که جزو بدیهیات کار می باشد- مسئله‌ی پذیرفته ای باشد،
حسابداران مسئولیت بیشتری احساس می کنند و نسبت به اصلاح آن همت بیشتری می گذارند.

البته نوشتن در مورد اخلاق و مرزهای اخلاقی حسابداری ،
هویت حرفه ای و اعتبار حرفه، کار راحتی است و عمل کردن به آن دشوار.
امیدوارم این چند خط چراغی هرچند کم سو باشد، برای حسابداران جوان که برخلاف نسل من،
با صبوری بیشتری نسبت به مسائل کاری برخورد کنند.

دامنی گر چاک شد در عالم رندی چه باک

جامه ای در نیک نامی نیز می باید درید

حافظ

خروج از نسخه موبایل