انسان دو نوع مهارت می تواند به دست بیاورد: مهارتهای سخت و مهارتهای نرم.
تعاریف مهارتهای نرم و سخت
مهارتهای سخت مثل گرفتن مدرک دانشگاهی یا مطلع بودن در رشتۀ تحصیلی خود؛ مثلاً در حسابداری شخصی که درسش را در دانشگاهی خیلی خوب خوانده باشد و استانداردهای حسابداری را هم حفظ باشد، مهارتهای سخت بسیار خوبی دارد.
مهارتهای نرم به مجموعه مهارتهایی شخصی، همچون مهارت های شخصیتی، ارتباطی، اجتماعی، نگرشی، هوش اجتماعی و هوش عاطفی، گفته می شود. انسان با این مهارت ها، در کنار مهارت های سخت خود، می تواند در محیط کاری پیشرفت کند. افرادی که در کار رشد می کنند، افرادی اند که مهارتهای نرم دارند؛ به این دلیل که مهارتهای سخت را همه دارند (همه به دانشگاه رفته اند، همه تجربۀ کاری دارند، همه کم وبیش بلدند استاندارد بخوانند)؛ ولی این مهارتهای نرم است که بین افراد تفاوت ایجاد می کند. مهارتهای ارتباطی است که افراد تأثیرگذار را در جامعه و دنیا و تجارت درست می کند.
بنا بر آنچه گفتیم، کافی نیست که در کارتان حرفه ای باشید. مثلاً در حسابداری در زمینۀ استانداردها یا قوانین مالیاتی کاملاً مسلط باشید یا فرد کوشا و دقیقی باشید، وقت زیاد بگذارید و… . وقتی می گویند یک مدیرعامل یا یک مدیر مالی یا یک مدیر فروش حرفه ای است، به این معنا نیست که این شخص فقط اصول فنی و حرفه ای کارش را بلد است؛ بلکه او در کنار توانایی های فنی، مهارتهای نرم را هم دارد. یکی از مهارت های نرم تعامل در کار است. فرد باید بتواند نه فقط با کار بلکه با بیان خود هم از فعالیت هایش دفاع کند.
طبقه بندی مهارتهای نرم
طبقه بندی های مختلفی در رابطه با مهارتهای نرم وجود دارد. من بر اساس مطالعات و تجربیات خودم، این موارد را به ۱۱ طبقه مختلف تقسیم بندی کرده ام که در ادامه با هم بررسی می کنیم:
۱-آراستگی: شامل خوش پوشی، خوش بویی، خوش رویی
۲-رفتاری: شامل صبر، ادب، فروتنی و قدرشناسی
۳-نوشتاری: شامل نامه نگاری، گزارش نویسی، عددنویسی و ارائه
۴-سازمان دهی: شامل مدیریت زمان، رهبری، خوش قولی، مسئولیت پذیری، برنامه ریزی و قدرت تصمیم گیری
۵-محیطی: شامل انعطاف پذیری و تطبیق پذیری
۶-درونی: شامل پذیرش اشتباه، اعتماد به نفس و دوست داشتن
۷-فنی: شامل کار با نرم افزارهای آفیس، نرم افزارهای تخصصی، کار با ماشین های اداری مثل ماشین حساب و دستگاه های فکس، کپی و اسکن و در نهایت بایگانی
۸-قهرمانی: شامل شجاعت، قابل اعتماد بودن، انتقاد پذیر بودن، خود انگیزشی، خودآگاهی، سخت کوش بودن و خستگی ناپذیر بودن
۹-ارتباطی: شامل حرف زدن، سخنرانی کردن، قانع کردن، مذاکره کردن، کار گروهی، سوال پرسیدن، حل اختلاف و گوش کردن
۱۰-حرفه ای: شامل اخلاق کاری، آداب کاری، اتیکت کاری، کار بدون سرپرست، کار بدون فشار، مرجع شدن، چند وظیفه ای بودن و انگیزه دادن
۱۱-هوشی: شامل خلاقیت، تحقیق، توانایی حل مسئله، هوش هیجانی، مشاهده انتقادی، جزئی نگری و آموزش دادن
پس خواهش می کنم به جای اینکه مدام بر یادگیری موضوع های مختلف (حقوق، مالیات، بیمه و…) تمرکز کنید، تا می توانید، در زمینۀ مهارتهای نرم خود کار کنید؛ مثلاً دربارۀ مسائل جانبی حرفه که در جامعه عمومیت دارد یا در خصوص مهارت های اجتماعی بیشتر و بیشتر بدانید.
