سفته حسن انجام کار در قانون
سفته حسن انجام کاردر این یادداشت مسئلۀ سفته را نه صرفاً از دید کارگر و کارمند بلکه از دید کارفرما هم بررسی می کنم. در قانون کار و در تأمین اجتماعی هیچ اشاره ای به سفته به عنوان ضمانت حسن انجام کار نشده است؛ اما این نکته به این معنی نیست که اخذ سفته غیرقانونی است. هر دو طرف قرارداد می توانند برای ضمانت حسن انجام کار از یکدیگر سفته دریافت کنند.
نکته مهم در پرداخت سفته
نکتۀ طلایی این است که این سفته بابت چیست. اگر ثابت شود که این سفته بابت حسن انجام کار و تعهدات قرارداد کارگرکارفرمایی است، نقدکردن آن بسیار سخت است و حتماً باید برای دادگاه محرز شود که این کارگر یا کارمند سهل انگاری یا تخلفی کرده است. بنابراین، کارگر و کارمند باید به سمتی بروند که ردی از این مسئله در قرارداد و در رابطه شان باقی بماند.
به این منظور، دو کار بسیار مهم می توانند انجام دهند:
۱. ذکر شمارۀ سفته در قرارداد: شرکت ها معمولاً می گویند که این کار را انجام می دهند؛ ولی اکثریت قریب به اتفاق آن ها انجام نمی دهند؛
۲. دریافت رسید رسمی از شرکت بابت پرداخت سفته: این کار به نظر من منطقی تر و راحت تر است. خود این رسید مشخص می کند که سفته به عنوان حسن انجام کار و تعهدات بوده است.
از آن طرف، اگر ثابت شود که این سفته هیچ ربطی به رابطۀ کارگر و کارفرما ندارد، نقدکردنش برای کارفرما آسان تر است. مبلغ ضمانت حتماً باید مبلغی منطقی و متناسب با شغل فرد باشد و طبق عرف دریافت شود. مبلغ را حتماً باید روی سفته نوشت. حتماً باید حواله کرد را خط زد و اسم شرکت را روی سفته نوشت.
سایر نکات سفته حسن انجام کار
مبلغ سفته باید مطابق با مسئولیت، اختیارات، اموال تحویلی و البته منطقی باشد.
سفته باید در وجه شرکت طرف قرارداد باشد و نه شخص و اطلاعاتش کامل پر شود.
انتظار میرود سفته در همگام تصفیه حساب یا حداکثر چند ماه بعد از اتمام همکاری، به کارمند عودت شود و نگهداری بیش از حد معنی ندارد.
چرا شرکتها سفته میگیرند؟
کارفرما بدون اینکه کارگر یا کارمندی را بشناسد، او را استخدام و در واقع، به حریم خود وارد می کند و اطلاعات و وسایل و مدارکش را در اختیار او می گذارد. بنابراین، کارگر یا کارمند مثل مهمانی ناخوانده است که به خانۀ فردی وارد می شود و میزبان همیشه ترس دارد که این فرد مهمان خوبی است یا ممکن است به او صدمه بزند. کارفرما نیز چنین دیدی دارد. بر اساس تجربه می گویم در ۹۹درصد مواقع افرادی که همان ابتدا با پرداخت سفته مشکلاتی دارند و همیشه از این بابت گله مندند، معمولاً در کار و با کارفرما به مشکل برمی خورند و خودشان هم از قبل به این مسئله واقف اند. اگر کارگر و کارمند بدانند که چقدر نقدکردن سفته سخت است و هزینه و پیگیری می خواهد، خواهند فهمید که عموماً کارفرماها، به خصوص کارفرماهایی که خوش نام اند و حاضرند رسید رسمی بدهند، سفته را فقط برای حفاظت از حریم خود می خواهند بگیرند. نکته ای را هم بگویم: خیلی وقت ها کارفرما سفته را نه برای محافظت از تجهیزات و اموال بلکه برای حفظ اطلاعات خود می گیرد. در اینجا من به چنین کارفرماهایی پیشنهاد می کنم به سمت قراردادهای محرمانگی و قراردادهایی بروند که کارمندانشان را از افشای اطلاعات شرکت بازبدارد.
