مربی حسابداری و مدیر ارشد مالی | علی ط. ساکی

محاسبه استهلاک چگونه انجام می شود؟

محاسبه استهلاک

 محاسبه استهلاک ملاک مهمی برای بررسی سود و زیان اقتصادی یک محصول در طول مدت زمان کارایی آن می باشد. طبق تعریف کتاب، به روش نزولی یعنی فرآیند تخصیص بهای تمام شده یک دارایی به سال های مفید آن. وقتی یک کالایی را به عنوان دارایی شناسایی می کنید، عمدتاً اعتقادتان بر این است که این کالا برای شما منافع آتی دارد؛ بنابراین به جای هزینه در موقع خرید، آن را در سال های مختلف هزینه می‌کنید.

به طور کلی چهار روش محاسبه استهلاک وجود دارد:

۱. خط مستقیم؛ همان طور که از اسمش پیداست، هزینه سال های مختلف یکسان است.

۲. میزان تولید؛ هزینه استهلاک مستقیما به میزان تولید یا کارکرد آن دستگاه بستگی دارد.

۳. مانده نزولی.

۴. مجموع سنوات.

در روش های مانده نزولی و مجموع سنوات، استهلاک سال های اول بیشتر است.

 

فرمول محاسبه استهلاک

فرض کنید ما یک دارایی داریم که ۴۱هزار بهای تمام شده اش است. ۱هزار ارزش اسقاطش و ۵ سال عمر مفیدش است.

خط مستقیم

در خط مستقیم که خیلی متداول است، همۀ سال ها مثل هم است. می گوییم بهای تمام شده منهای ارزش اسقاط، تقسیم بر عمر مفید. یعنی می‌شود ۴۱هزار منهای ۱هزار، تقسیم بر ۵. نتیجه می شود ۸هزار برای سال اول.

یادتان باشد این ارزش اسقاط را که کم می کنیم به این خاطر است که بعد اتمام عمر مفید کالا، می توانیم کالا را بفروشیم؛ بنابراین دیگر نباید آن قسمت را مستهلک کنیم.

محاسبه برای سال دوم: از ۴۰هزار قبلی که ۸هزار کم شد و اکنون ۳۲هزار باقی مانده است. دوباره 32 هزار را تقسیم بر ۴ می کنیم، می شود ۸هزار. سال بعد ۲۴هزار داریم و این بار تقسیم بر ۳ می کنیم، باز هم می‌شود ۸ هزار. همین طور هر سال ادامه می دهیم تا ارزشش صفر شود.

میزان تولید

در میزان تولید یا کارکرد فرض می کنیم همین کالا ۴۱هزار است و ۱۰۰۰ تا ارزش اسقاط دارد و ۵ سال عمر مفید. مثلاً ماشینی در شرکت داریم که می‌تواند ۱۰۰هزار(کیلومتر یا تن)کار کند. ۴۱هزار منهای هزار، می شود ۴۰هزار و این را تقسیم بر ۱۰۰هزار می کنیم که می شود 0٫۴.

فرض کنید در سال اول این ماشین ۱۰هزار کار کرده است. چنین محاسبه می‌کنیم: 0٫۴ 𝗑 ۱۰۰٫۰۰۰= ۴۰۰۰. این ۴هزار استهلاک سال اولش می شود. همین گونه بر اساس کارکردی که دارد، ضرب در نرخی که به دست آوردیم می کنیم تا بهای تمام شده مساوی با استهلاک انباشته بشود.

مانده نزولی

در ماند نزولی یک نرخی را در نظر می گیریم برای استهلاک سالانۀ کالا و دیگر ارزش اسقاط هم کم نمی کنیم.

همان طور که قبلاً گفتیم دارایی در «ماندۀ نزولی» و «مجموع سنوات»، در سال های اول استهلاک بیشتری دارد. فرض کنید ما همان ۴۱هزار تا را داریم و مثلاً استهلاک این دارایی ۴۰درصد است.

ضرب در ۴۰٪ می کنیم که می شود ۱۶۴۰۰ که این رقم را منهای ۴۱هزار می کنیم که می شود ۲۴۶۰۰ می شود و دوباره ضرب در ۴۰٪ می کنیم. این کار را هر سال انجام می دهیم تا صفر بشود.

مجموع سنوات

در «مجموع سنوات» یک فرمول خاصی دارد: بهای تمام شده منهای ارزش اسقاط، ضرب در عمر و سپس تقسیم بر مجموع سنوات. مجموع سنوات یعنی اگر آن کالایمان پنج سال است، ۱+۲+۳+۴+۵ که می شود ۱۵. این طور حساب می کنیم: ۴۱هزار، منهای ۱هزار، ضرب در ۵، تقسیم بر ۱۵.

برای سال اول:  𝗑 ۴۰۰۰۰ و نرخ می شود 13333.

برای سال دوم:  𝗑 (۴۰۰۰۰-۱۳۳۳۳).

این کار را همین طور ادامه می دهیم تا استهلاک انباشته به مبلغ بهای تمام شده برسد.

 

روش محاسبه استهلاک در اکسل

ساختار کلی استهلاک در اکسل، این چهار گزینه است:

با استفاده از فرمول SLN می توانیم استهلاک خط مستقیم را محاسبه کنیم و برای محاسبه روش نزولی و نزولی مضاعف هم با فرمول DB و DDB به همین ترتیب انجام می شود.

 

همچنین یادداشت حسابداری اموال نیز می تواند برای شما جذاب باشد.

 

خروج از نسخه موبایل